Từ hồi phổ thông, khi học vật lý, ta đã biết rằng, mắt chúng ta thấy được sự vật xung quanh là vì ánh sáng chiếu vào vật đó và phản xạ lại vào mắt ta. Mắt giống như một thấu kính, tiếp nhận các tia sáng và mã hóa thành những hình ảnh mà chúng ta nhìn thấy. Chúng ta thấy được một vật có màu đỏ là vì vật đó hấp thụ hết những tia sáng khác, trừ tia sáng màu đỏ, và tia sáng màu đỏ bị phản xạ lại đến mắt, sau đó được não bộ mã hóa, ta thấy được màu đỏ. Nên ta thấy vật có màu đỏ là vì vật đó không có màu đỏ, đúng không?
Mắt chúng ta giống như một thấu kính thực tế ảo để phản chiếu thế giới bên ngoài. Chúng ta không thấy được gì từ thế giới bên ngoài cả, tất cả chỉ là hình ảnh hiển thị ở bên trong chính ta được giải mã từ các tín hiệu bên ngoài. Giống như bạn ngồi nhà xem TV trực tiếp, cái thấy là cái hiển thị trên TV, được trực tiếp từ một nơi nào đó, chứ không phải ta thấy trực tiếp.
Mắt của mỗi người có một chế độ phân giải khác nhau, người mắt 10/10, người cận thị, người viễn thị, người loạn thị, … nên cái mà chúng ta thấy cho cùng một sự vật sự việc cũng khác nhau. Cái chúng ta thấy trước mắt cùng cho một sự việc, đối với hai người khác nhau cũng đã khác nhau rồi, chứ đừng nói là nhiều người.
Cái chúng ta biết từ cái chúng ta thấy lại càng khác nhau nhiều nữa. Cái chúng ta biết chưa chắc 100% là cái chúng ta thấy, mà phụ thuộc vào cái biết trước đó của ta. Ví dụ, khi bạn vào một khán phòng đông người, rõ ràng là nếu cùng nhìn một hướng với phạm vi như nhau thì ta thấy gần giống nhau đúng không ạ, nhưng ta lại biết khác nhau. Ta chỉ biết những người ta quen từ trước, còn những người xa lạ thì hầu như không được ghi nhận thành trí nhớ của cái biết của ta trong buổi ấy, trừ khi có ấn tượng gì đó đặc biệt. Phải vậy không?
Cùng một sự vật sự việc, cái thấy đã không giống nhau, cái biết lại càng không giống nhau nữa. Nên việc ta đi tranh cãi về tính đúng sai, đẹp xấu, hơn thua với người khác là một điều phiến diện. Cái gì ta thấy ta thấy, cái gì ta biết ta biết, đó là phản ánh bên trong của ta. Người khác họ khác. Không ai sai, không ai đúng, mà đơn giản là họ khác thôi.